паведамленне пра заслужаную артыстку Беларусі Ірму Яўнзем

Знакамітая спявачка, заслужаная артыстка Беларусі Ірма Пятроўна Яунзем належала да лiку тых майстроў, якiя атрымалі прызнанне далёка за межамі нашай краіны. Самабытны талент, прыгожы моцны голас і артыстызм дапамагалі ёй выконваць не толькі класічныя камерныя творы, але і народныя песні. Нарадзілася 27 верасня 1897 года ў Мінску. Пасля заканчэння гімназіі ў 1915 г. паступіла ў Петраградскую кансерваторыю на аддзяленне вакалу і фартэпіяна, але скончыць вучобу не давялос з-за рэвалюцыйных падзей 1917 г.

У канцы 1921 г. І. Яунзем вярнулася ў Мінск. Яна не змагла ўладкавацца на працу і ездзіла з адной з сясцёр па беларускіх вёсках, дзе выменьвала свае рэчы на прадукты харчавання. Пад час гэтых паездак збірала беларускія народныя песні, сярод якіх «Песня пастуха» і «Калыханачка», што пазней занялі пастаяннае месца ў яе багатым рэпертуары. Ірма Яунзем запісвала песні ў самых глухіх вёсках краіны, апрацоўвала іх і выконвала ў канцэртах разам з опернымі арыямі і рамансамі.

 У 1923 г. І. Яунзем была накіравана ў Маскву на выкладчыцкую работу ў Беларускую драматычную студыю. У 1925 г., пасля заканчэння камандзіроўкі, засталася ў сталіцы і да 1963 г. з'яўлялася салісткай Маскоўскай філармоніі.

На працягу свайго творчага жыцця Iрма Пятроўна назапасiла вялікі рэпертуар народных песень i песень савецкiх кампазiтараў (больш за 5 тыс. песень на 64 мовах і дыялектах).Валодаючы цудоўнай вакальнай школай, увесь свой рэпертуар выконвала ў строгай акадэмiчнай манеры. Спяваючы песню, І. Яўнзем старалася перадаць нацыянальны характар твора дакладнымі, яркімі, выразнымі, пранiкнёнымі гукамі. Імкнулася ўлавіць самае важнае ў інтанацыі, рытмічнай адметнасці музычнай культуры кожнай нацыі. Спецыяльна дзеля гэтага яна ездзіла ў этнаграфічныя экспедыцыі. Пабывала на Каўказе,Урале, у Сібіры, Казахстане, Сярэдняй Азіі, Алтаі.У 1926 г. была на гастролях у Кітаі, Карэі, Японіі. Праз год прымала ўдзел у Міжнароднай музычнай выстаўцы, што праходзіла ў Франкфурце-на-Майне, дзе выканала песні на 17 мовах.  Выдала зборнік «Революционные песни народов» (1931). Аўтар кнігі «Человек идёт за песней» (1968).

І. Яунзем стала пачынальнiцай новага жанру ў савецкай музычнай культуры. У 1967 годзе артыстка ўзнагароджана ордэнам Працоўнага Чырвонага Сцяга.

Ірма Яунзем памерла ў 1975 года ў Маскве.